Saturday, February 5, 2011

SIRD nihphung leh a hma lakna tlangpui

SIRD, Kolasib, DT. 7th February, 2011:
India ramah Rural Development chungchanga training petu Institution sang ber chu National Institute of Rural Development, Hyderabad-a mi khu a ni a. NIRD-NERC, Khanapara, Guwahati, leh India ram chhung hmun hnih thum velah peng a nei bawk a. NIRD hian central sorkar-a Ministry of Rural Development (MoRD)-in hmachhawp a neih apiangin a tihhlawhtlinna tura bawhzuitu ber a ni kan ti thei ang. Sawi thui lo ila. Chutiang deuhva State level-a RD Programme hlawhtlin nana training etc. tul ang lo hma ve tur chuan State Institute of Rural Development (SIRD) hi State tinah pakhat zelin State sorkar leh MoRD tang kawpin an dah leh a. Autonomous Institute niin a chungchang reltute chu State level Advisory Committee leh Governing Body of SIRD te an ni a. Function dan tur Norms led guidelines fel tak Ministry-in a zam bawk a ni. State len dan azirin, SIRD Campus pahnih nei pawh an awm nual. State chhungah pawh chuan District chhunga lo chetla turin Extension Training Centre (ETC) an awm ve leh bawk.

Mizoramah hian kan population leh sum dinhmun mil tawkin ETC 2, Pukpui (Lunglei)-ah leh Thingsulthliahah kan nei mek.

Mizoram hi RD Programme-tea training neih tul tihna kawngah kan lo thangharh har deuh pawh a ni maithei, Goa, a chengte sum-pai dinhmun a that em avanga MGNREGS Job Card pawh tlemte chauh awmna khu Mizoram aia SIRD nei hnuhnung State awm chhun a ni rih.

SIRD, Mizoram hi din a nihna tura hmalakna hmasa chu kum 1991-92 daih tawha Central sorkar-in a infrastructure siamna'na Rs. 60.0 lakh a lo sanction kha a ni a. A awmna hmun tur tak hi rel fel mai a nih loh vang nge kum 1996-ah khan tuna a awmna, KVK ram chhung, Kolasib-ah hian Administrative Building, Hostel & Guest House-te chu sak tan a ni ta chauh va. Amaherawhchu hengte hi a hnu fe - kum 2002-a SIRD a function tan tak tak khan luah a ni ta chauh a ni.

Director quarters leh quarters dang neuh neuh pawh kum 2002 chho hian sak a ni ta a. Tunah hian Director, Core Faculty 5 leh clerical staff 9 leh non-clerical staff tul angte nen an awm mek a. Core Faculty hi a service condition leh status a tha tawk lo nge, kim tih lai neih a har hle a. An han kim dawn chauhva, hna dang zawmsan leh ta mai an awm fo mai. Tunah tak hian (February, 2011) CF hna pahnih ruak - CF(Agri) leh CF(Eco) post ruak hnawh khat turin hma lak mek a ni.

Hma lakna tlangpui: SIRD hi a hming ang chiah hian, State chhunga Rural Development (Thingtlang lama retheite dawm kanna) programme hrang hrangtea thawktu leh mipuite zirtirna (training) petu a ni a. Programme-te a kaihhruainain a sawi ang leh tha taka thawh a nih theihna'n a thawktu sorkar hnathawkte leh VC member-te, mimal / pawl-te mai bakah, mipui lam pawh - an chanvo leh mawhphurhna hriattir leh kaihhruai hna a thawk ber a ni. Chu chu a saptawng chuan "Capacity Building" te pawh an ti bawk a.

Capacity Building pawimawhna: Thil eng pawh ti dawn ila, kan thil tih tur kan mamawh dan leh a tih dan tur kan lo thiam lawk leh lawk loh hian kan thil tih tur chu kan hlawhtlinpui dawn nge dawn lo tih a hril thui hle a. Chutiang zelin, rural development programme eng pawh mai hi a tum tha tak vek a ni chungin, programme-in a tum ang tihlawhtling tur erawh chuan Programme Guidelines (kaihhruaina)-in a programme awm chhan leh a tihhlawhtlin dan tur a tar lante, a thawktu tur leh chu'ng programme hnuaia tanpuina dawngtu turte'n uluk taka zir thiam hmasak leh, an rilru puthmang te pawh chutiang programme tihlawhtling thei tura lo buatsaih hmasak chu tihmakmawh a ni. Chutiang thil tihhmasak tur tih mumal loh avangin kan programme tha tak tak hlawhtlinpui lem lohva tawppui theih a nih avangin Capacity Building / Training hi thil pawimawh em em a ni. He topic hi a hranpaa pau-pui tham a tling.

Training pawimawhzia zir chiangtute chuan "Training is costly, but not to train is costlier" an ti a. A awmzia chu 'training neih hi thil hautak zet ni mah se, training hmasa lova programme implement ve ngawt hi a nghawng a na daih zawk, a pawi thui zawk" tihna emaw a ni thei ang.

Mawhphurhna lian leh dangdai tak nei a nih avang hian, SIRD hna, a bik takin Core Faculty hnate hi rilru tluang, rinawm, taima, hlemhle lo leh miretheite dawm kan dan tur vei mite thawh chi a ni a. A tawi zawngin "Kristian thawh chi" a ni mai awm e. A lehkhathiam nazawng thawh chi pawh a ni chiah lo maithei.

Tunah hian heng officer-te hi a thawk mekte chu an ni:-
  1. Pu R. Lalramnghaka MCS, Director.
  2. Dy. Director (Admin)- he post hi a hnawh khah dan tur ngaihtuah mek a ni.
  3. Pu Khuangthansanga Pakhuangte Senior Core Faculty / Dy. Director.
  4. Pi (Nl) Margaret Lalbiakthangi Core Faculty / Asst. Director.
  5. Dr. Lalhruaitluangi Core Faculty / Asst. Director.

Extension Training Centre, PukpuiETC, Pukpuiah hian heng trainer-te hi an awm mek a, staff tul ang angte'n an puibawm a ni:
  1. Pu Khawlsiamthanga Khawlhring, Principal.
  2. Pu Lalhmingmawia, Instructor.
  3. Pu Lalmuanpuia, Instructor.
Anni hian Mizoram chhim lam District pathum - Lunglei, Lawngtlai leh Saiha te hi an operational area (bial) a ni.

Extension Training Centre, Thingsulthliah: ETC, Thingsulthliahah hian heng trainer-te hi an awm mekin, staff tul ang angte'n an puibawm a ni:-
  1. Pi MS Dawngliani, Principal.
  2. Pi Veronica Lalhmangaihi, Instructress.
  3. Pu K. Lalbuatsaiha, Instructor.
Anni hian District pathum - Aizawl, Serchhip leh Champhai te an bial a ni.

SIRD hian State level, District level leh Special training programme-ah chuan State chhunga eng level-ah pawh training a pe tura ngaih a ni a. ETC-te hian Principal-in a ho chuan District level leh a hnuai lam - Block leh village level-te training an pe deuh tlangpui bawk. SIRD hi Kolasib-a a awm avangin Kolasib leh Mamit District chhungah ETC-te thawh ang thawk tura tih a ni bawk.

Training / Workshop: SIRD leh ETC trainers-te hi training petu an nih angin an in-update fo a ngai a. RD Programme kal lai mekah thu thar a awm changte, Programme thar (e.g.: IWMP leh NRLM etc.) a awm changte phei chuan mahni inzir thiam thuai thuai a ngaih avangin Central lamah training / meeting / workshop programme-a tel a ngai fo thin. Phai kal fove ti lo chuan office lam hna a tam thin avangin bazaar vel erawh chu a khat hle thung.

FUNDING: SIRD hi a central angreng hle a. Central sorkar-in a hmunhma chei, building leh training pekna hmanrua leh bungrua engkim mai 100% a tumsak vek a. Core Faculty 5 thlengin an Pay & Allowances 100% a tumsak bawk. Hemi baka senso tul zawng zawng (Recurring Grant) hi a awmna State sorkar nen 50:50-in an la intum sem leh bawk a.

Nikum 2010 tawp mai khan, July thlaa Workshop neih tuma NE State dangte nen kan rawtna siam = NE State-a SIRD-te Recurring Grant hi, State a retheih avangin 50:50 ni lo hian 90:10 (central:state) ni thei se tia kan rawt ang chu heng State thuneitute hian an lo bawhzui hle a ni ngei ang, an rawn remti hlauh mai a. SIRD leh ETC-te'n hneh zawka an mawhphurhnate keng kawh thei tura thuam chak leh tihlen pawh a remchan theih hmel ta a, a lawmawm takzet a ni.

ETC tan hian central-in Rs. 10.0 lakhs per ETC a tumsak a. A bak zawng hi State sorkarin a tum ve bawk. ETC-te hi SIRD administrative control hnuaiah, a peng ang deuhvin an chetla a. Cental lamin ETC-te hi SIRD control vak lohva in-dantir an tumin a lan mek avangin Mizorama kan dinhmun pawh thlir chian tum mek a ni.
""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""

SAWMNA: Khai le! SIRD leh ETC te chungchang tlangpui chu kan hre ta ah ngai ila. Mizoram chhunga Rural Development Programme kan kalpui mekte dik leh fel taka thawh a nih theihna'na rawtna leh zawhna nei apiangin comment ang pawhin han chhunzawm char char turin kan insawm a. Thu leh hla thui tham deuh erawh chu blog turin dirsirdmz@gmail.com ah hian, confirm-na tur contact information telin han email mai ula, a tul anga moderate hnuah kan lo post dawn nia.

1 comment: